Czyrak i czyraczność (furunculus et furunculosis). Czyrak polega na ostrym ropnym zapaleniu mieszka włosowego i jego otoczenia z wytworzeniem martwiczego czopa. Czyracznością są liczne czyraki w różnym okresie rozwoju. Jeśli powstaje kilka czyraków obok siebie, stan ten określa się mianem karbunkułu, czyli czyraka gromadnego.
Powstawaniu czyraków sprzyjają choroby przemiany materii (np. cukrzyca), choroby nerek, zaburzenie immunologiczne, ogólne wyniszczenie organizmu, a także czynniki zewnętrzne, takie jak zaniedbania higieniczne, maceracja naskórka przez pot, uszkodzenia naskórka. Czyraki rzadko występują u dzieci. Ich częstość narasta u młodzieży i dorosłych. Mężczyźni chorują częściej niż kobiety.
Zmiany najczęściej występują na twarzy, karku, plecach, kończynach. Czyraki w okolicy górnej wargi, oczodołu i skroni mogą być groźne, ponieważ zakażenie może przejść na zatoki opony twardej i opony mózgowia. Pojawia się najpierw stan zapalny skóry, następnie twardy guzowaty naciek, który może osiągnąć wielkość śliwki. Jest on bardzo bolesny, skóra nad nim jest napięta, żywoczerwona lub sinoczerwona. po 4-6 dniach na szczycie guzka lub guza pojawia się ropna krosta. Po jej przebiciu się i usunięciu wydzieliny ropnej w środku widoczny jest tzw. rdzeń, czyli czop tkanki martwiczej, który oddziela się po upływie kilku dni. Powstały kraterowaty ubytek goi się przez bliznowacenie. Leczenie jest podobne jak w poprzednim schorzeniu. Ważne jest leczenie schorzeń ogólnoustrojowych i podniesienie ogólnej odporności. Miejscowo najpierw stosuje się maść ichtiolową lub naświetlania w gabinecie kosmetycznym lampą Soluks z czerwoną żarówką. Po przebiciu i oddzieleniu się martwiczego czopa stosujemy maści z dodatkiem antybiotyków. Zalecane jest nacięcie chirurgiczne.
Ropnie mnogie pach (hidradenitis suppurativa). Zakażenie dotyczy gruczołów apokrynowych dołów pachowych oraz okolic narządów moczowo-płciowych, odbytu, a u kobiet także brodawek sutkowych. Choroba trwa przez kilka lub kilkanaście miesięcy. Powstają głębokie guzy zapalne, ze skłonnością do rozmiękania i bliznowacenia. Leczenie jest identyczne jak przy czyrakach.