Opryszczka, nazywana także zimnem, to stan zapalny wywołany przez wirus typu Herpes simplex. Wirus ten może wywołać zapalenie w każdej części ciała, ale najczęściej występuje na dziąsłach, wargach, śluzówce nosa, policzkach lub palcach. Najpierw tworzą się pęcherzyki, które pękają i wycieka z nich płyn; następnie tworzy się żółtawy strupek, który odpada, odkrywając nową skórę. Opryszczka najczęściej trwa od 7 do 10 dni.
90% ludzi ma opryszczkę przynajmniej raz w życiu. Pierwszy raz jest najczęściej najgorszy, bo opryszczce towarzyszą bardzo przykre objawy ogólne. Po pierwszej iniekcji wiele osób nabiera odporności, jednak około 40% dorosłych ludzi ma nawracające opryszczkowe zapalenie skóry i śluzówek.
Wprawdzie opryszczkę cechuje z reguły łagodny przebieg, ale zakażenie tym wirusem bywa śmiertelne dla osób chorujących na AIDS lub inne choroby układu odpornościowego. Z kolei u dzieci zakażonych podczas porodu wirus może się rozprzestrzenić do narządów wewnętrznych, wywołując groźne powikłania, a nawet śmierć.
Zakażenie opryszczką może spowodować ślepotę, jeżeli dotyczy rogówek oka; wirus Herpes simplex jest częstą przyczyną ślepoty pozapalnej.
Opryszczkę wywołuje wirus typu Herpes simplex, który jest przenoszony przez bezpośredni kontakt z osobą zarażoną. Można się nim zarazić, używając wspólnych talerzy, sztućców, ręczników lub maszynek do golenia, a także przez pocałunek oraz w czasie uprawiania seksu oralnego. W tym ostatnim przypadku wirus wywołuje opryszczkę narządów płciowych.
Opryszczka rozwija się najpóźniej 20 dni po kontakcie z wirusem. Po wtargnięciu do organizmu wirus może w nim przetrwać przez lata i uaktywnić się w każdej innej chwili. Przed wytworzeniem opryszczki chory ma uczucie pieczenia i bólu w tym miejscu. Uaktywnienie wirusa może wywołać wiele czynników, np. niektóre pokarmy, stres, gorączka, zimno, alergie, opalanie na słońcu i krwawienie menstruacyjne.
Lekarz może zlecić wykonanie badania wirusologicznego w celu potwierdzenia diagnozy.
ZAPOBIEGANIE
♦ Nie całuj się z osobą mającą opryszczkę wargową, nie używaj wspólnych przyborów toaletowych, ręczników ani maszynek do golenia.
♦ Zawsze myj ręce po dotknięciu opryszczki.
♦ Nie dotykaj oczu po kontakcie z opryszczką, łatwo bowiem może dojść do zakażenia spojówki i rogówki oka.
♦ Nie dotykaj narządów płciowych po kontakcie z opryszczką na twarzy, aby uniknąć opryszczki genitalnej.
♦ Nie jedz środków spożywczych zawierających argininę.
♦ Jedz dużo pokarmów bogatych w lizynę lub zażywaj preparaty farmakologiczne zawierające tę substancję.
U dzieci opryszczka wargowa może rozprzestrzenić się na inne organy, powodując poważną chorobę. Jeżeli opryszczce u dziecka towarzyszy gorączka, wezwij lekarza. Jeżeli chorujesz i masz osłabiony układ odpornościowy lub przyjmujesz leki immunosupresyjne, np. po transplantacji, zabezpiecz się przez zakażeniem wirusem opryszczki. Dotknięcie oka dłonią, która wcześniej miała kontakt ze zmianami opryszczkowymi, może spowodować opryszczkowe owrzodzenie rogówki – poważną chorobę oczu.