Mieszane zakażenia paciorkowcowo-gronkowcowe
Liszajec zakaźny (impetigo contagiosa). Charakteryzują go powierzchowne wykwity pęcherzowo-rop-ne, zasychające w miodowożółte strupy, występujące na skórze odsłoniętej, szczególnie twarzy w okolicy jamy ustnej i nosa, przez kilka dni. Zmiany częściej występują u dzieci. Leczenie polega na stosowaniu maści i aerozoli z dodatkiem antybiotyków oraz środków odkażających. Należy zlikwidować ogniska zakażenia w nosogardzieli i jamie ustnej.
Niesztowica (ecthyma). Na skórze kończyn, zwłaszcza dolnych, powstają liczne wykwity pęcherzowo-ropne, przekształcające się w owrzodzenia pokryte grubym, uwarstwionym strupem. Część zmian goi się przez bliznowacenie. Czynnikami sprzyjającymi są zaniedbania higieniczne, niedożywienie, ogólne wyniszczenie. Zmiany występują głównie u dorosłych. Leczenie obejmuje usunięcie czynników sprzyjających, podaje się ogólnie antybiotyki, leki wzmacniające i bodźcowe, tak jak w leczeniu czyraków. Miejscowo stosuje się aerozole i kremy przeciwbakteryjne z antybiotykami lub środkami odkażającymi.
Flegmona (ropowica) to ciężkie zakażenie tkanki łącznej skóry właściwej i tkanki podskórnej i często śródmięśniowej spowodowana przez gronkowce, a także – rzadziej – przez paciorkowce. Flegmona może powstać w następstwie urazów i operacji.
Wtórne zakażenia bakteryjne nazywane są nadkażeniami (superinfekcjami). Bardzo często w czasie trwania choroby skóry dochodzi do dodatkowego zakażenia bakteryjnego, gdy bariera naskórka jest uszkodzona. Może do tego dojść na skutek drapania się. Także pęknięcia między palcami występujące przy grzybicy stóp mogą stanowić wrota zakażenia.
Zakażenia gronkowcowe
Zapalenie mieszka włosowego (folliculitis). Pierwotnym objawem jest krosta, często przebita włosem, otoczona obwódką zapalną. Umiejscowienie różne: twarz, tułów, kończyny. Zmiany mogą być pojedyncze lub rozsiane. Wykwity powstają szybko i ustępują po kilku dniach. Leczenie polega na zewnętrznym stosowaniu antybiotyków w aerozolu, a w przypadku zmian rozległych antybiotyki podaje się ogólnie, zgodnie z wynikiem antybiogramu, lub sulfonamidy.
Przewlekłe ropne zapalnie mieszków włosowych (figówka). Jest to odmiana przewlekła ropnego zapalenia mieszków włosowych zajmująca owłosioną skórę twarzy. Na brodzie, a niekiedy na owłosionej skórze głowy, tworzą się krosty, grudki, ropne guzy i nacieki. Włosy nie wykazują zmian, ale dają się łatwo usuwać w wyniku uszkodzenia mieszków włosowych. Zmiany goją się często przez bliznowacenie. Choroba występuje głównie u mężczyzn. Leczenie jest bardzo trudne. Przede wszystkim trzeba usunąć ogniska miejscowego zakażenia, ściśle przestrzegać higieny i oczyszczać skórę za pomocą środków odkażających. Ważne jest również odkażanie przyrządów do golenia i nie stosowanie maszynek elektrycznych. Zalecane są też antybiotyki ogólnie i miejscowo, w zależności od wyniku posiewu, oraz szczepionki bakteryjne i witaminy.
Zakażenia paciorkowcowe
Róża (erysipelas). Jest to ostra choroba zakaźna skóry i tkanki podskórnej. Pojawia się uczucie ogólnego rozbicia, bóle głowy, dreszcze, temperatura ciała wzrasta do 40°C. Pojawiają się bóle stawowe, nieraz wymioty. Zmiany skórne polegają na obrzęku i ostrym stanie zapalnym skóry i tkanki podskórnej. Są one bardzo wyraźne, nieregularne. Skóra jest żywoczerwona, wygładzona, napięta, lśniąca. Mogą się tworzyć pęcherze i ogniska martwicy. Najczęściej choroba umiejscawia się na twarzy i kończynach dolnych, zwłaszcza podudziach i stopach. Wrotami dla bakterii są drobne przeczosy i uszkodzenia naskórka. Choroba często towarzyszy owrzodzeniom pożylakowym podudzi. Leczenie: ogólnie antybiotyki. Miejscowo zaleca się okłady lub maści ichtiolowe.