Rwę kulszową charakteryzuje ból promieniujący do jednego lub obu pośladków i schodzący w dół wzdłuż tylnej części kończyny, spowodowany uciskiem nerwu kulszowego u podstawy kręgosłupa. Nerw ten (jeden po każdej stronie) jest najdłuższym nerwem obwodowym, ciągnącym się przez pośladek w dół aż do stopy. Ból może się lokalizować na całej jego długości.
Ucisk na nerw kulszowy może być spowodowany wadliwą postawą, przeciążeniem mięśni, ciążą, nadwagą, noszeniem obuwia na wysokich obcasach, spaniem na miękkim posłaniu. Uciskać nerw może także wypadnięty krążek międzykręgowy. Przyczyną bólu bywa zapalenie nerwu kulszowego, a niekiedy zmiany zwyrodnieniowe stawów kręgosłupa.
Dla rozpoznania rwy kulszowej przeprowadza się próbę Lasegue’a – u pacjenta leżącego na wznak ból pojawia się w krzyżu i wzdłuż nerwu kulszowego przy unoszeniu wyprostowanej nogi pod kątem 45°. Wykonuje się też badanie radiologiczne, rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową.
Lekarz może zastosować leki zwiotczające mięśnie, niesteroidowe leki przeciwzapalne, układowe leki przeciwbólowe, narkotyki lub kortykosteroidy. Po ustąpieniu stanu zapalnego i bólu często bywa zlecana fizykoterapia. Dietetyk może zlecić przyjmowanie dziennej dawki aminokwasu DL-fenyloalaniny co drugi tydzień dla zmniejszenia bólu.
Następujące sposoby domowe mogą łagodzić ból:
♦ Okłady z lodu na bolesną okolicę na 30-60 minut, gdy tylko ból się pojawi. Zabieg ten powtarza się kilka razy dziennie przez 2-3 dni. Następnie przykłada się gorący termofor przez taki sam okres.
♦ Wypróbuj następującą technikę samodzielnego masażu: połóż się na podłodze na plecach z nogami zgiętymi w kolanach; rozluźnij się na kilka minut. Skarpetkę z włożonymi do niej dwiema miękkimi gumowymi piłkami podłóż pod plecy po obu stronach kręgosłupa w okolicy krzyżowej i oprzyj na nich ciało. Pozwól, by ciało opadało ponad piłkami ku podłodze. Usuń piłki i rozluźnij się na dalszych kilka minut. Powtórz to samo ćwiczenie, podkładając piłki pod pośladki. Jeśli masz problemy z krążkiem międzykręgowym (dyskiem), poradź się lekarza przed zastosowaniem tej metody.
♦ W czasie ostrego bólu nie podnoś ciężarów większych niż 5 kg; przy podnoszeniu przyjmuj ciężar na zgięte nogi i ramiona, odciążaj zaś plecy. Nie ciągnij, lecz raczej popychaj ciężkie przedmioty.