OBJAWY
♦ Nagła utrata wzroku, siły, koordynacji ruchów, czucia, mowy i zdolności rozumienia mowy. Objawy te nasilają się.
♦ Upośledzenie ograniczone do jednej strony ciała, takie jak drętwienie po jednej stronie twarzy lub ślepota na jedno oko.
♦ Nagła utrata równowagi, ewentualnie z wymiotami, nudnościami, czkawka lub zaburzeniami połykania.
♦ Napadowy silny ból głowy z następującą utratą świadomości wskazuje na udar spowodowany krwawieniem.
ZGŁOŚ SIĘ DO LEKARZA, JEŚLI:
♦ Stwierdzisz objawy udaru u siebie lub u kogoś, z kim właśnie przebywasz. Jeśli objawy szybko się cofają, może to wskazywać na napadowe przemijające niedokrwienie -krótkotrwałą blokadę dopływu krwi do mózgu – które często poprzedza udar. Nie lekceważ tego objawu ostrzegawczego; interwencja lekarza jest konieczna.
LOKALIZACJA UDARU
Na obrazie bocznym mózgu widnieje pięć głównych tętnic zaopatrujących ten narząd w krew. Pęknięcie lub blokada którejś z nich lub jej odgałęzienia może spowodować udar mózgu, gdyż niedostateczny dopływ tlenu prowadzi do obumarcia tkanki i uszkodzenia mózgu. Zależnie od tego, jaki obszar mózgu zostaje uszkodzony, udar może spowodować porażenie, zaburzenia mowy, utratę wzroku i inne objawy.
ODŻYWIANIE, WITAMINY I MINERAŁY
Właściwa dieta może się znacznie przyczynić do zapobieżenia udarowi, ale w niewielkim stopniu usuwa uszkodzenia będące jego wynikiem. Profilaktycznie powinno się stosować dietę bogatą w witaminy, minerały i inne składniki odżywcze zwalczające nadciśnienie, nadmierne tworzenie się skrzepów i miażdżycę tętnic. Spośród substancji chroniących przed udarem na szczególną uwagę zasługują potas, magnez, witamina E oraz egzogenne kwasy tłuszczowe występujące w olejach z ryb. Wyniki pewnych badań sugerują, że selen może chronić przed udarem. Jednak najlepszym środkiem dietetycznym zapobiegającym zarówno atakowi serca, jak i udarowi, jest dieta niskotłuszczowa.
STYL ŻYCIA
Rehabilitacja fizyczna niemożliwa jest bez regularnego wykonywania lekkich ćwiczeń. Pływanie w ogrzewanym basenie szczególnie korzystnie wpływa na przywrócenie utraconych funkcji ruchowych i zapobieganie napięciu mięśni.
Osoby z dużym ryzykiem udaru nie powinny palić i jadać produktów bogatych w tłuszcz; kobiety – stosować pigułek antykoncepcyjnych.
ZAPOBIEGANIE
Środki zmniejszające ryzyko udaru mózgowego są takie same jak w profilaktyce zawału mięśnia sercowego. Zastosuj zalecenia sprzyjające utrzymaniu w dobrym stanie układu sercowo-naczyniowe-go i przeciwdziałające miażdżycy.
Podstawowe elementy zdrowego stylu życia to spożywanie pokarmów o małej zawartości tłuszczu, soli i cholesterolu; regularne uprawianie ćwiczeń fizycznych; kontrola ciężaru ciała; monitorowanie ciśnienia krwi i poziomu cholesterolu oraz niepalenie.
Jeśli należysz do grupy wysokiego ryzyka z powodu zaawansowanej miażdżycy, nadciśnienia tętniczego lub przebytej choroby serca, napadowego przemijającego niedokrwienia mózgu lub przebytego udaru, musisz regularnie odwiedzać lekarza. Jeżeli zagrożeniem jest zakrzep, lekarz może zlecić przyjmowanie codziennie aspiryny w celu rozcieńczenia krwi.