Rak gardła

We wczesnym okresie rak gardła nie daje żadnych objawów. Najwcześniejsze sygnały ostrzegawcze są podobne do objawów przeziębienia. Objawami późniejszymi są:
♦    Suchy kaszel, chrypka, często niewielki, ale ciągły ból gardła.
♦    Trudności lub ból przy przełykaniu.
♦    Plwocina z domieszką krwi.
♦    Ból ucha.
♦    Powiększenie węzłów chłonnych szyjnych.

Dodatkowe objawy spowodowane wzrostem guza mogą być odczuwalne w okolicy bezpośrednio za nosem:
♦    Częściowa utrata słuchu.
♦    Zatkanie nosa lub niewielkie krwawienie z nosa.
♦    Dzwonienie w uszach, szum uszny.
♦    Objawy zapalenia ucha środkowego, ból i zwiększone ciśnienie w uchu środkowym.

Gardło jest miejscem, w którym krzyżują się drogi oddechowe i pokarmowe; łączy jamę ustną z przełykiem. Gardło dzieli się na trzy części: część nosową – znajdującą się bezpośrednio za nosem; część ustną – znajdującą się bezpośrednio za jamą ustną i zawierającą migdałki; część dolną.
Większość pierwotnych raków gardła pochodzi z komórek wyścielających błonę śluzową. W miarę wzrostu komórki nowotworowe naciekają okoliczne tkanki i mięśnie znajdujące się pod błoną śluzową. Dalej atakują węzły chłonne szyjne, potem płuca i inne narządy. Rosnący rak może dawać objawy uszkodzenia słuchu, węchu, dotyku, mowy i połykania. Rak w nosogardzieli szybko daje przerzuty i dopiero wtedy występują pierwsze objawy kliniczne. Pozostałe formy raka często naciekają miejscowo i nie dają odległych przerzutów do innych narządów.
Rak gardła trzy razy częściej występuje u mężczyzn niż u kobiet, zwykle powyżej 50. roku życia. Pięcioletnie przeżycie osiąga od 50 do 90% chorych, pod warunkiem że rak zostanie wcześnie zdiagnozowany, oraz od 5 do 25% chorych, jeżeli w momencie diagnozy są już przerzuty.
Palenie papierosów i żucie tytoniu oraz nadmierne picie alkoholu przyczynia się do rozwoju raka części ustnej i dolnej. Palacze są sześciokrotnie częściej narażeni na raka i w zasadzie wszyscy chorzy na raka są – lub kiedyś byli – palaczami. W przeciwieństwie do tego, największe ryzyko zachorowania na raka nosogardzieli mają osoby zakażone wirusem Epstein-Barra (wirus E-B), należącym do rodziny wirusów opryszczki, najczęściej występującym w Afryce.
Wdychanie substancji szkodliwych, jak pyły mineralne, węglowe, azbest i opary ropy naftowej mogą zwiększyć ryzyko zachorowania na raka. Niska higiena osobista i spożywanie bardzo mocno solonych potraw również zwiększa to ryzyko. W niektórych przypadkach rak gardła rozwija się w miejscu nieprawidłowej, przerosłej tkanki.
Nowotwory rozwijające się w części ustnej gardła są dobrze i łatwo widoczne, natomiast wgląd do części górnej i dolnej jest możliwy za pomocą lusterka lub fiberoskopu. Każda podejrzana zmiana, niezależnie czy jest to węzeł chłonny, czy guz rosnący w gardle, powinna być diagnozowana drogą biopsji (pobranie wycinka tkankowego i oglądanie komórek pod mikroskopem). Możliwe jest także ustalenie zakażenia wirusem Epstein-Barra. Jeżeli stwierdzono obecność guza, należy zrobić dalsze badania obrazowe i określić, jaki jest jego stosunek do tkanek otaczających.