Powszechnie stosowanym badaniem diagnostycznym w SM jest elektroencefalografia, rejestrująca aktywność elektryczną mózgu przez elektrody umieszczone z tyłu głowy podczas stymulacji wzrokowej za pomocą poruszającej się szachownicy. Do innych badań należą rezonans magnetyczny i nakłucie lędźwiowe.
Leczenie SM jest trudne, przez co trudna jest także jego ocena, a to z dwóch powodów: różnorodne objawy choroby są bardzo zmienne, a cykliczne nawroty i remisje choroby sprawiają, że śledzenie jej przebiegu i ocena skuteczności leczenia są bardzo problematyczne (np. remisja może być zarówno wynikiem leczenia, jak i nastąpić samoistnie).
Na ogół leki są skuteczne tylko w leczeniu objawów SM, i to w stopniu ograniczonym, dlatego pacjenci wypróbowali już szeroki wachlarz metod naturalnych.
Chociaż nieprzewidywalny przebieg choroby bardzo utrudnia ocenę wyników leczenia, wiele leków uchodzi za skuteczne. Należą do nich: interferon-beta, który może zmniejszyć częstość i nasilenie rzutów choroby, kortykosteroidy, które mogą skrócić okres nawrotu i zmniejszyć odczyn zapalny, baklofen i dantrolen, zmniejszające spa-styczność, oraz leki zwiotczające mięśnie, które zmniejszają sztywność i bolesność. Kortykosteroidy są polecane w przypadkach zapalenia nerwu wzrokowego, które powoduje podwójne widzenie lub mimowolne ruchy oczu, czasem występujące w przebiegu SM. Lek przedwwirusowy amantadyna może wzmocnić siły witalne.
Niektóre leki przeciwdziałają sztywności mięśni, zaburzeniom pęcherza moczowego i uczuciu kłucia, inne są skierowane na układ immunologiczny. W kilku badaniach przeprowadzonych w 1994 roku stwierdzono, że kladryna – lek stosowany w białaczce – stabilizuje chorobę lub przynosi poprawę stanu pacjentów. Działanie kladryny polega na niszczeniu limfocytów, które prawdopodobnie atakują ośrodkowy układ nerwowy.
Naukowcy zajmują się badaniem różnych innych metod leczenia. W jednej z nich stosowanie mieliny bydlęcej miało redukować liczbę nawrotów. Fizykoterapia okazuje się skuteczna w zwalczaniu sztywności kończyn, zachowaniu ruchomości stawów i poprawie krążenia krwi. Fizykoterapeuta może także pomóc w opracowaniu programu ćwiczeń odpowiednich do rodzaju upośledzenia.
METODY NATURALNE
Niektóre z opisanych poniżej terapii naturalnych wymagają opieki profesjonalisty, ale wiele z nich można przeprowadzać samodzielnie w domu.
AKUPUNKTURA
W przypadku pacjentów ze stwardnieniem rozsianym celem akupunktury jest zmniejszenie sztywności kończyn i zrelaksowanie mięśni. Metoda ta, pobudzająca szlaki nerwowe, może umożliwić przesyłanie impulsów nerwowych drogami omijającymi uszkodzone włókna.
APITERAPIA
Żądło pszczoły domowej (Apis mellifica) od wieków stosowano w leczeniu artretyzmu, a ostatnio apiterapia, znana też jako apitoksynoterapia (leczenie jadem pszczół), przyniosła ulgę osobom cierpiącym na stwardnienie rozsiane. Zalecana kuracja obejmuje 3-tygodniowe sesje bolesnych użądleń (przez pszczoły) w ciągu pół roku. Apiterapia pobudza układ immunologiczny. Kiedy rejon ciała będący już w stanie zapalnym zostaje użądlony i obrzmiewa, naturalne czynniki przeciwzapalne organizmu wkraczają do akcji, by ograniczyć obrzęk i redukują jednocześnie stan zapalny pierwotnego schorzenia.
Jad pszczół może działać korzystnie także na inne sposoby, jest on bogaty w kwasy tłuszczowe wielonienasycone, których brak chorym na stwardnienie rozsiane.
Kuracja pszczelim jadem daje krótkotrwałe skutki uboczne: swędzenie, obrzęk i zaczerwienienie skóry. U niektórych ludzi powodowała śmiertelny wstrząs, u innych poważne reakcje alergiczne. Przed poddaniem się serii takich zabiegów należy uzgodnić to z lekarzem.