Kosmetyczka często ma do czynienia ze zmianami w obrębie paznokci. W tym przypadku należy rozróżniać zmiany, które można poprawić odpowiednim zabiegiem manicure oraz zmiany chorobowe, którymi powinien się zająć lekarz.
Zmiany w obrębie paznokcia mają rozmaite przyczyny i często nie występują same, ale są typowym objawem towarzyszącym innym chorobom (np. łuszczycy). W tym podrozdziale przedstawiono w skrócie zmiany występujące w obrębie paznokci i ich przyczyny. Dalsze informacje znajdują się w artykułach traktujących o danych chorobach, np. grzybicach lub łuszczycy.
Zmiany w obrębie ptytki paznokciowej mogą być nabyte albo wrodzone. Istnieje wiele czynników, które mają wptyw na wzrost paznokcia. Przyczyną tych zmian mogą być niedotlenienie, niedobór minerałów lub żelaza, ogólne niedożywienie, kontakt z chemikaliami i wilgocią, stale podrażnianie macierzy. Do tego dochodzi możliwość zakażenia grzybami lub bakteriami. Zmiany w obrębie paznokci powinny być postrzegane jako skutek określonej choroby lub działania chorobotwórczych czynników zewnętrznych (chemikalia, urazy, grzybice). Należy rozróżniać także urazy macierzy paznokcia i łożyska.
Najczęstsze zmiany w obrębie paznokcia to: zaklęśnięcie, przerost, oddzielanie się i łamliwość płytki paznokciowej oraz bruzdowanie paznokcia. Przyczyny mogą być rozmaite, począwszy od zaburzeń przemiany materii przez zakażenia i podrażnienia, aż po choroby ogólnoustrojowe.
Zaklęśnięcie płytki paznokciowej: paznokcie są cienkie i łamliwe, płytka paznokciowa talerzykowato wklęśnięta. Stan ten może być spowodowany niedoborem żelaza, zaburzeniami krążenia, a także działaniem chemikaliów. Towarzyszy temu wyprysk na palcach i dłoniach.
Jeżeli zmiany w obrębie paznokcia spowodowane są zaburzeniami w przemianie materii, płytka paznokciowa nie błyszczy się, jest krucha, ulega zgrubieniu i zniekształceniu. Częściowo są to zmiany wrodzone (np. zaburzenia rogowacenia), częściowo zaś przyczyną są inne choroby (np. płuc). Zmiany tego rodzaju mogą pojawić się również przy wyprysku i grzybicach.
Przerost płytki paznokciowej: paznokcie mają szponowaty kształt i często są przebarwione. Stan taki powodowany jest przeważnie urazami mechanicznymi (zbyt ciasne obuwie) i zaburzeniami krążeniowymi, np. choroby żył. Paznokcie takie rosną powoli, są zgrubiałe i nadzwyczaj twarde. Częściej zmiany te występują na paznokciach u nóg niż u rąk ze względu na szkodliwe działanie zbyt ciasnego obuwia.