W trakcie wykonywania zabiegów pielęgnacji rąk (manicure) i stóp (pedicure) paznokcie są centralnym obiektem działań kosmetyczki. Paznokcie, podobnie jak włosy, gruczoły łojowe i potowe, są przydatkami skóry. Składają się (jak warstwa rogowa i włosy) ze zrogowaciałych keratynocytów. Różna struktura włosów, warstwy rogowej i paznokci uwarunkowana jest różnym stopniem zrogowacenia i zawartości siarki. Paznokieć jest swego rodzaju podporą i przy dotyku lub ucisku umożliwia dokładniejsze wyczuwanie. Ponadto paznokieć stanowi ochronę dla mocno ukrwionych i unerwionych zakończeń palców rąk i stóp.
Paznokieć jest przezroczystą, lekko wypukłą płytką o grubości około 0,5-0,7 mm, zbudowaną z bezjądrowych keratynocytów., Płytka paznokciowa spoczywa na łożysku czyli obrąbku naskórkowym podpaznokciowym (hyponychium). Bogate w naczynia krwionośne łożysko zaopatruje, leżącą między nim a płytką paznokciową, macierz (matrix).
Wzrost paznokcia w dużym stopniu zależy od ukrwienia. Paznokieć powstaje w macierzy (matrix unguis) położonej pod końcową, podskórną częścią paznokcia, zwaną korzeniem paznokcia. Przed korzeniem widoczne jest zabielenie w kształcie półksiężyca zwane też obłączkiem (lunula), pokryte częściowo skórką. Skórka chroni macierz przed zakażeniami. Płytka paznokciowa otoczona jest z boków obrąbkiem naskórkowym. Wypukłości skóry wokół paznokcia nazywane są wałem paznokciowym. Paznokcie rosną dzięki podziałom komórek macierzy. Grubość paznokcia zależy od liczby tych komórek. Z wiekiem wzrost paznokci jest coraz wolniejszy. Szybkość wzrostu jest różna i wynosi 0,5-1,2 mm tygodniowo i może się różnie kształtować nawet u jednej osoby. Paznokcie stóp rosną dwa razy dłużej niż paznokcie rąk. Całkowity odrost paznokcia trwa około sześciu miesięcy.
Przy pielęgnacji paznokci (manicure) kosmetyczka powinna uważać, aby nie odsuwać lub nie przycinać zbyt mocno skórki, gdyż może uszkodzić delikatną macierz i spowodować wniknięcie drobnoustrojów.