Przydatkami skóry są włosy

przez | 19 listopada, 2015

Przydatkami skóry są włosy, paznokcie, gruczoły łojowe i.potowe. Wszystkie są pochodzenia naskórkowego, ale tkwią głęboko w skórze właściwej.

U współczesnego człowieka włosy nie spełniają w zasadzie żadnych funkcji fizjologicznych. Dawniej, podobnie jak u zwierząt, stanowiły ochronę przed zimnem, promieniami słonecznymi.i insektami. Bujne, mocne włosy, podobnie jak elastyczna, gładka skóra, są cechą charakterystyczną młodego wyglądu i urody. Kosmetyczka ma do czynienia zarówno z usuwaniem zbędnego owłosienia z różnych części ciała, jak i z pielęgnacją włosów głowy.

Włos tkwi w mieszku włosowym, lejkowatym pochwowym wgłębieniu naskórka. Włos składa się z korzenia i łodygi. Opuszkę (cebulkę) włosa stanowi dolna, zbita część korzenia tkwiąca w skórze. Łodyga jest częścią włosa wyrastającą ponad powierzchnię skóry. Cebulka leży bezpośrednio nad brodawką włosa, która jest częścią skóry właściwej i odpowiada za tworzenie komórek włosowych. Brodawka włosa zawiera naczynia krwionośne zaopatrujące włos w składniki odżywcze.

Warstwy komórek otaczające włos to tzw. pochewki wewnętrzna i zewnętrzna. Pochewka zewnętrzna składa się z tkanki kolagenowej. Mieszek włosowy otacza gęsta sieć nerwów czuciowych odbierających bodźce. Do mieszka włosowego uchodzą ponadto liczne gruczoły łojowe, których wydzielina wydostaje się z mieszka włosowego na powierzchnię skóry. Każdy włos, z wyjątkiem rzęs i brwi, ma własny mięsień przywłosowy.

Stałe podziały komórek włosowych w obrębie cebulki włosa powodują przesuwanie włosa do góry. W czasie tego procesu keratynocyty stopniowo rogowacieją. Keratynocyty wydłużają się wrzecionowato i tworzą korę włosa. W korze (cortex) stopniowo rogowaciejące keratynocyty układają się w wiązki, tworząc sploty poszczególnych włókien. Podział komórek zachodzi także nad cebulką włosa, a powstałe komórki przybierają kształt płaskich płytek tworząc wokół włosa łuskowatą osłonkę (cuticula). Przyglądając się przekrojowi poprzecznemu włosa widzimy, jak osłonka włosa i wiązki włókien tworzące korę przypominają układem kabel elektryczny. We wnętrzu włosów znajduje się rdzeń, tzw. medulla pili, składający się z nie w pełni zrogowaciałych komórek i pęcherzyków powietrza.

Rodzaje włosów

Ze względu na budowę i funkcje włosów rozróżniamy trzy ich rodzaje: 1) włosy meszkowe, delikatne owłosienie płodów i noworodków; 2) drobne owłosienie ciała, które po osiągnięciu pełnej dojrzałości płciowej w różnych częściach ciała zastępowane jest wtórnym owłosieniem typu męskiego lub żeńskiego; 3) owłosienie główne, do którego zaliczamy włosy głowy, łonowe, rzęsy i brwi.

Rozwój włosa, obejmujący określone stadia, nazywamy cyklem włosowym. W każdym stadium włos ma charakterystyczną strukturę. Cykl włosowy trwa od dwóch do sześciu lat. W stadium wzrostu znajduje się stale ok. 85-90% wszystkich włosów i okres ten to anagen. W fazie przejściowej, zwanej katagenem, znajduje się 1% włosów i trwa ona około dwóch tygodni. Wyróżniamy jeszcze teiogen, okres spoczynkowy, trwający od dwóch do czterech miesięcy. W okresie spoczynkowym włos najpierw obluzowuje się w mieszku włosowym, a pod koniec fazy wypada. Prawidłowo dziennie traci się 40-100 włosów. Nowy włos wyrasta z tego samego mieszka dopiero po półtora do trzech miesięcy, przy czym przyrasta około 1 cm miesięcznie lub 0,2-0,5 mm dziennie. Przeciętny Europejczyk ma na głowie około 100 000 włosów. Włosy odradzają się stale i odbywa się to niepostrzeżenie. Prawidłowe wypadanie i wzrost nowych włosów jest zrównoważone i uwarunkowane tym, że włosy znajdują się w różnych stadiach wzrostu, to znaczy, że cykl włosowy przebiega asynchronicznie.